Thực lực quan trọng - Một Người Xuất Sắc Sẽ Luôn Giữ Được Giá Trị Bền Vững.
1.Câu chuyện về hai “người bạn” hay bị nhầm lẫn
Bạn đã bao giờ nghe ai đó nói với bạn một câu khen như:
> “Wow, hôm nay trông bạn rạng rỡ quá nha!”
Và bạn cười tít mắt, tự tin đi hết con phố như thể mình vừa đoạt giải “Người rạng rỡ nhất năm”?
Đừng hiểu lầm nhé – lời khen rất dễ chịu, như một viên kẹo ngọt tan trong miệng. Nhưng có bao giờ bạn tự hỏi: “Liệu lời khen đó có đồng nghĩa với mình thực sự xuất sắc không?”
Sự thật là, nhiều người đang nhầm lẫn giữa được khen và xuất sắc. Chúng nghe có vẻ giống nhau nhưng bản chất lại hoàn toàn khác biệt – một bên là cảm xúc thoáng qua, một bên là giá trị bền vững.
2. Sự khen ngợi – Đường ngọt của cuộc sống
Lời khen giống như một ly trà chanh vào ngày hè nóng bức – uống vào mát rượi, nhưng không thể thay thế bữa ăn chính. Nó làm bạn vui, giúp tâm trạng phấn chấn, nhưng chỉ duy trì được một thời gian ngắn.
2.1. Khen ngợi là gì?
Khen ngợi đơn giản là sự công nhận hoặc khích lệ tinh thần từ người khác. Nó có thể đến từ:
Sự thật (bạn thực sự làm tốt)
Phép lịch sự (không muốn bạn buồn)
Chiến thuật (để đạt mục đích nào đó)
Ví dụ, sếp của bạn khen:
> “Báo cáo này nhìn gọn gàng ghê!”
> Nhưng 5 phút sau… gửi email góp ý 10 điểm cần sửa.
Đó là khen ngợi để bạn không tụt mood ngay lập tức.
2.2. Vì sao khen ngợi dễ gây nghiện?
Não bộ con người rất thích cảm giác được công nhận. Khi nghe lời khen, não tiết ra dopamine – chất tạo cảm giác vui sướng. Giống như ăn một miếng chocolate – ngọt ngào, nhưng nhanh tan biến.
Vấn đề là, nếu bạn sống chỉ để nghe lời khen, bạn sẽ luôn phụ thuộc vào sự công nhận từ bên ngoài và dễ bị mất phương hướng khi không ai khen nữa.
3. Sự xuất sắc – Món chính của thành công
Ngược lại với lời khen dễ dãi, sự xuất sắc không thể có chỉ bằng vài câu nói. Nó giống như một món ăn tinh tế – phải chọn nguyên liệu tốt, chế biến công phu, và quan trọng nhất là… kiên nhẫn chờ đợi.
3.1. Định nghĩa sự xuất sắc
Sự xuất sắc là mức độ vượt trội về kỹ năng, kiến thức hoặc thái độ, khiến người khác muốn học hỏi, noi theo. Nó là kết quả của hàng nghìn giờ rèn luyện, không ngừng nâng cấp bản thân và duy trì sự tập trung.
3.2. Đặc điểm của người xuất sắc
Không lệ thuộc vào lời khen
Họ làm tốt vì muốn đạt tiêu chuẩn cao, không phải để nghe ai vỗ tay.
Luôn học hỏi và cải tiến
Hôm nay giỏi hơn hôm qua, nhưng ngày mai phải giỏi hơn hôm nay.
Tự tin nhưng khiêm tốn
Họ không khoe khoang, nhưng khi cần, kết quả của họ đủ để “nói chuyện”.
4. Vì sao dễ nhầm lẫn giữa khen ngợi và xuất sắc?
4.1. Vì lời khen đến nhanh hơn kết quả
Một tấm ảnh chỉnh màu đẹp có thể nhận hàng trăm lượt “thả tim” trong vài phút. Nhưng để chụp một bức ảnh thực sự xuất sắc, bạn cần hàng năm trời rèn kỹ thuật, cảm nhận ánh sáng, bố cục.
4.2. Vì xã hội đề cao “bề nổi”
Ngày nay, nhiều người thành công trong việc tạo ấn tượng ban đầu, nhưng không phải ai cũng đủ kiên nhẫn để xây dựng năng lực thật sự. Điều này khiến lời khen đôi khi bị “thổi phồng” và đánh đồng với xuất sắc.
5. Sự khác biệt giữa khen ngợi và xuất sắc
| Tiêu chí | Khen ngợi | Xuất sắc |
|---|---|---|
| Bản chất | Cảm xúc thoáng qua | Giá trị bền vững |
| Nguồn gốc | Từ người khác | Từ nỗ lực bản thân |
| Tác dụng | Tạo động lực tạm thời | Tạo uy tín lâu dài |
| Thời gian hình thành | Ngay lập tức | Qua thời gian dài |
| Mức độ ảnh hưởng | Có thể mất đi nhanh chóng | Ảnh hưởng sâu rộng |
6. Làm thế nào để từ “được khen” chuyển sang “xuất sắc”?
6.1. Đặt mục tiêu rõ ràng
Đừng đặt mục tiêu “để được khen”, hãy đặt mục tiêu “để làm tốt nhất có thể”.
6.2. Rèn luyện mỗi ngày
Kỹ năng giống như cơ bắp – nếu không tập, nó sẽ yếu đi. Hãy dành thời gian luyện tập và cải thiện liên tục.
6.3. Tự đánh giá và phản hồi
Đừng chỉ dựa vào lời khen để biết mình giỏi. Hãy tự đo lường tiến bộ bằng kết quả cụ thể.
6.4. Chấp nhận khó khăn
Hành trình đến xuất sắc không trải hoa hồng. Bạn sẽ gặp mệt mỏi, thất bại, và thậm chí nghi ngờ bản thân – nhưng đó là một phần của quá trình.
7. Câu chuyện minh họa – “Người im lặng” và “Người ồn ào”
Trong một công ty, có hai nhân viên:
Người ồn ào: Luôn làm những việc dễ gây chú ý, nhận nhiều lời khen.
Người im lặng: Ít nói, nhưng âm thầm cải thiện kỹ năng mỗi ngày.
Một năm sau, khi công ty cần ai đó dẫn dự án lớn, sếp chọn Người im lặng. Vì lúc đó, thứ công ty cần không phải là người được khen nhiều, mà là người thực sự giỏi việc.
8. Khi xuất sắc, lời khen sẽ tự tìm đến
Điều thú vị là, khi bạn đạt đến mức xuất sắc, bạn sẽ nhận được lời khen mà không cần tìm kiếm. Nhưng lúc đó, lời khen chỉ là “gia vị” – bạn đã no với “món chính” là năng lực thật sự.
9. Đừng chỉ là người được khen, hãy là người đáng để khen
Khen ngợi giúp bạn vui trong chốc lát, nhưng xuất sắc giúp bạn vững vàng cả đời. Đừng để lời khen làm bạn ngủ quên, hãy dùng nó như động lực để tiến xa hơn.
> Hãy luyện tập, kiên trì và tập trung – vì khi bạn xuất sắc, bạn không chỉ nhận lời khen, mà còn nhận được sự tôn trọng và cơ hội mà bạn xứng đáng.
Chúc bạn và gia đình luôn nâng cấp, đổi mới và tiến bộ mỗi ngày!
0 Nhận xét